Ο ήλιος θα'ναι πάλι βέβαιος για τον κόσμο

                                                                   Βάσω Κατράκη

                                                                      Η απελευθέρωση της Αθήνας 

«Χάθηκε το βρωμερό κουρέλι του φασισμού απ' την Ακρόπολη. Τούτο το σύνθημα περίμενε η Αθήνα. Η μπαρουτοκαπνισμένη Αθήνα, που γνώρισε την πείνα και το βόλι του κατακτητή, το στιλέτο του προδότη, η αδάμαστη Αθήνα, που τρία χρόνια πάλεψε, ξεχύθηκε ζωντανή ανθρωποθάλασσα να διαλαλήσει τη Νίκη, να γιορτάσει τη Λευτεριά της. Πέντε λεφτά φτάσανε για να κολυμπήσει όλη η πόλη στο γαλάζιο. Για ν' ανέβουν οι ΕΠΟΝίτες στα καμπαναριά και ν' αντηχήσουν χαρούμενα οι καμπάνες. Διαδηλώσεις, που πρώτη φορά βλέπει η Αθήνα, ξεχύνονται από παντού. Από το Σύνταγμα ως την Ομόνοια ένα ρεύμα είναι ο κόσμος. Γελούν, δακρύζουν, αγκαλιάζονται.

Λευ-τε-ρω-θή-κα-με!
Νι-κή-σα-με!
Και πάνω απ' όλα, μια φωνή που αγκαλιάζει όλη την ΑΘήνα, που κλείνει όλους τους σκληρούς τρίχρονους αγώνες, όλη την πίστη στη λευτεριά, όλη τη χαρά της Νίκης:
Ε-Α-Μ! Ε-Α-Μ!»

Είναι τα πρώτα λόγια στην περιγραφή του «Ριζοσπάστη» της επομένης για το ξέσπασμα του αθηναϊκού λαού, που πανηγύριζε εκείνο το πρωί της 12ης Οκτώβρη 1944, σαν σήμερα, την απελευθέρωση της Αθήνας. Με τα πανό και τα λάβαρα του ΕΑΜ και της ΕΠΟΝ στα χέρια, με τα όπλα του ΕΛΑΣ και τις σημαίες της ΕΣΣΔ, της Αγγλίας και των ΗΠΑ αγκαλιά. Τότε ήταν και οι τρεις οι μεγάλοι μας σύμμαχοι, οι ελευθερωτές... Τα μετά είναι μια άλλη ιστορία. Εκείνη η μέρα είναι το θέμα.

Η μέρα που οι μαχητές του ΕΛΑΣ κατέβασαν τη σβάστικα από την Ακρόπολη, υψώνοντας στον ιστό τη γαλανόλευκη και ο ηρωικός λαός της Αθήνας κατέβαινε παρέες παρέες στο κέντρο με σημαίες και με ταμπούρλα από τις γειτονιές της Αντίστασης. 

Μπορεί να ξαναξημερώσει αυτή η μέρα. Αρκεί να βρούμε το ΕΑΜ της εποχής μας και να διώξουμε τους νέους δυνάστες, ντόπιους και ξένους (για να θυμηθώ κάτι παλιές, αλλά καθόλου ξεπερασμένες εκφράσεις), που έχουν σκλαβώσει τη χώρα. Θέλει αρετή και τόλμη - και στερήσεις - η ελευθερία, σύμφωνοι. Αλλά μπορεί να ξημερώσει πάλι μια από ΄κεινες τις μέρες που ο ήλιος είναι βέβαιος για τον κόσμο. Κι ας έχει κι άλλες συννεφιές μετά...