Τετάρτη 15 Φεβρουαρίου 2012

Αν οι καρχαρίες ήταν άνθρωποι

Από τις Ιστορίες του κ. Κόυνερ


Διαχρονικά επίκαιρο

Η επικαιρότητα έχει τους δικούς της ρυθμούς οπότε, για να γίνει κατανοητή μάλλον είναι προτιμότερο ένα βήμα πίσω, όσο χρειάζεται για να τεθούν τα ουσιαστικά ερωτήματα· διαδικασία στην οποία βοηθούν εξαιρετικά οι "Ιστορίες του κ. Κόυνερ (η διαλεκτική σαν τρόπος ζωής)" του Brecht (σε μετάφραση Πέτρου Μάρκαρη από τις εκδόσεις Θεμέλιο). "Αν οι καρχαρίες ήταν άνθρωποι", λοιπόν:


Αν οι καρχαρίες ήταν άνθρωποι, ρώτησε τον κ. Κ. η κορούλα της οικονόμας του, θα φέρονταν τότε πιο καλά στα μικρά ψαράκια; Σίγουρα, αποκρίθηκε εκείνος. Αν οι καρχαρίες ήταν άνθρωποι θάχτιζαν για τα μικρά ψαράκια στη θάλασσα τεράστια κλουβιά και θάβαζαν μέσα διάφορες τροφές, φυτά καθώς και ζωντανά. Θα φρόντιζαν τα κλουβιά νάχουν πάντα καθαρό νερό και γενικά θα τα εφοδίαζαν με διάφορες εγκαταστάσεις υγιεινής. Όταν λογουχάρη ένα ψαράκι τραυμάτιζε την ουρά του, οι καρχαρίες θα τούβαζαν αμέσως έναν επίδεσμο μην τυχόν και ψοφήσει και το χάσουν πριν την ώρα του. Έπειτα για να μη μελαγχολούν τα ψαράκια θα οργάνωναν κατά διαστήματα στη θάλασσα μεγάλες γιορτές, γιατί τα κεφάτα ψαράκια είναι πιο νόστιμα από τα θλιμμένα. 

Τούτα τα μεγάλα κλουβιά θα είχαν βέβαια και τα σχολειά τους. Εκεί τα ψαράκια θα μάθαιναν πώς να κολυμπάνε στο στόμα του καρχαρία. Θάπρεπε λογουχάρη να μάθουν γεωγραφία για να μπορούν να βρίσκουν τους μεγάλους καρχαρίες όταν αυτοί κάπου θα τεμπελιάζουν. Βέβαια το σπουδαιότερο θα ήταν η ηθική διάπλαση των μικρών ψαριών. Θα τους μάθαιναν ότι για ένα ψαράκι δεν υπάρχει μεγαλύτερη και ωραιότερη αρετή από το να θυσιάζεται πρόθυμα κι ότι όλα τα ψαράκια θάπρεπε να πιστεύουν τυφλά στους καρχαρίες προπαντός όταν αυτοί τους λένε ότι θα φροντίσουν για ένα ωραίο μέλλον. Θα έδιναν στα ψαράκια να καταλάβουν πως αυτό το ωραίο μέλλον τότε μόνο θα είναι εξασφαλισμένο όταν εκείνα μάθουν να υπακούνε. Τα ψαράκια θα έπρεπε να φυλάγονται από κάθε λογής ταπεινές, εγωιστικές και μαρξιστικές διαθέσεις και αν τύχαινε κανένα από δαύτα να φανερώσει τέτοιες αδυναμίες τ' άλλα ψαράκια θάπρεπε να τ' αναφέρουν αμέσως στους καρχαρίες. 

Αν οι καρχαρίες ήταν άνθρωποι θα έκαναν βέβαια αναμεταξύ τους και διάφορους πολέμους για να κυριέψουν ξένα κλουβιά και ξένα ψαράκια. Στους πολέμους αυτούς ο κάθε καρχαρίας θα πολεμούσε με τα δικά του ψαράκια. Θα μάθαιναν στα ψαράκια ότι ανάμεσα σ' αυτά και τα ψαράκια των άλλων καρχαριών υπάρχει τεράστια διαφορά. Τα ψαράκια, θα τους έλεγαν, είναι ως γνωστό βουβά, σωπαίνουν ωστόσο σε ολότελα διαφορετικές γλώσσες γιαυτό και είναι αδύνατο να καταλάβει το ένα τ' άλλο. Σε κάθε ψαράκι που θα σκότωνε μερικά εχθρικά ψαράκια που σωπαίνουν σ' άλλη γλώσσα, θα καρφίτσωναν κι απόνα παράσημο από φύκι και θα τούδιναν τον τίτλο του ήρωα. 

Αν βέβαια οι καρχαρίες ήταν άνθρωποι θα είχαν και τη δική τους τέχνη. Θα είχαν ωραίους πίνακες που θα παράσταιναν τα δόντια των καρχαριών με θαυμάσια χρώματα, και τα στόματά τους θα ήταν σαν τους κήπους της Βαβυλώνας όπου μπορεί να κάνει κανείς τρελό σεργιάνι. Τα θέατρα στο βυθό θα έδειχναν πώς ηρωικά ψαράκια με την μπάντα μπροστά θα ορμούσαν μαγεμένα και νανουρισμένα με τις πιο όμορφες σκέψεις στο στόμα των καρχαριών. Δε θάλειπε βέβαια και η θρησκεία αν οι καρχαρίες ήταν άνθρωποι. Αυτή θα δίδασκε ότι τα ψαράκια μονάχα στην κοιλιά των καρχαριών θ' άρχιζαν να γεύονται την αληθινή ζωή. 

Εξάλλου αν οι καρχαρίες ήταν άνθρωποι όλα τα ψαράκια δεν θα ήταν πια ίσα κι όμοια όπως συμβαίνει σήμερα. Μερικά από δαύτα θ' αποχτούσαν αξιώματα και θα τα τοποθετούσαν  πάνω από τ' άλλα ψαράκια. Όσα μάλιστα είναι λίγο πιο μεγάλα θα είχαν το λεύτερο να τρώνε τα πιο μικρά. Αυτό θα ήταν άλλωστε ευχάριστο για τους καρχαρίες γιατί έτσι εκείνοι δεν θα χρειάζονταν πια παρά να καταπίνουν συχνότερα πιο μεγάλες μπουκιές. Και τα πιο μεγάλα ψαράκια, αυτά που θα είχαν τις ψηλές θέσεις, θα φρόντιζαν για την τάξη ανάμεσα στα ψαράκια και θα γίνονταν δάσκαλοι, αξιωματικοί και μηχανικοί στα ψαροκλουβιά. 

Κοντολογίς μόνο αν οι καρχαρίες ήταν άνθρωποι θα είχαμε πολιτισμό στη θάλασσα. Η κορούλα της οικονόμας του κ. Κ. σίγουρα κατάλαβε, όπως κάθε παιδί μπορεί να καταλάβει· κάτι μεγάλοι είναι που δείχνουν (για την ακρίβεια: επιλέγουν να είναι) ανεπίδεκτοι μαθήσεως...

 

* Αναρτήθηκε από τον QwfwqN στο blog "Ένα σημάδι στο διάστημα" στη διεύθυνση http://qwfwqn.blogspot.com/

Τρίτη 14 Φεβρουαρίου 2012

Η άστεγη ανθρωπιά με το όνομα Πωλίνα



                                                                    Νούφαρα
                                                                      Ισαάκ Λεβιτάν


Αφιερωμένο στους συναδέλφους που έκαναν για μια ακόμη φορά τη δουλειά τους στο τρομερό πεζοδρόμιο. Ευτυχώς κάπου εκεί υπάρχει η Πωλίνα να τους νοιαστεί...

Του Διονύση Βυθούλκα

Το βράδυ της Κυριακής η ατμόσφαιρα στο κέντρο της Αθήνας αποπνικτική. Εγκλωβισμένος σε ένα στενό, ανάμεσα στη Σταδίου και την Πανεπιστημίου, αναζητούσα μια διέξοδο να αναπνεύσω καθαρό αέρα. Αδιέξοδο όμως... Και στους δύο δρόμους συνεχίζονταν με αμείωτη ένταση οι οδομαχίες μεταξύ κουκουλοφόρων και αστυνομικών. Οι καπνοί από τα χημικά και τις φωτιές στα πρόχειρα οδοφράγματα, σε εμπόδιζαν ακόμα και να δεις. Σε συνδυασμό με την έλλειψη αντιασφυξιογόνου μάσκας, μου προκάλεσαν αναπνευστικό πρόβλημα.

Συνάδελφος δημοσιογράφος με συγκράτησε και με οδήγησε σε μια γωνιά του πεζοδρομίου που προφυλάσσονταν από ένα νάιλον. Εκεί ήταν τα σκεπάσματα και τα ρούχα μιας κοπέλας. Αρχικά δεν μπορούσα να την κοιτάξω καθώς δεν μου το επέτρεπε το τσούξιμο στα μάτια. Την άκουγα απλά να μου προτείνει τρόπους να αντιμετωπίσω το πρόβλημα που είχα. Με βοήθησε να «καθαρίσω» τα μάτια μου, μου έδωσε κάτι για να καταπολεμήσω την ενόχληση στο λαιμό και με παρότρυνε να καθήσω στη θέση της μέχρι να ηρεμήσω.

Τότε αντιλήφθηκα και την παρουσία μίας ακόμη συναδέλφου-φωτογράφου η οποία είχε τραυματιστεί. Είχε κτυπήσει στο πόδι και είχε δημιουργηθεί πληγή. Η κοπέλα τη βοηθούσε να σταματήσει το αίμα και να καλυφθεί η πληγή της μέχρι να πάει στο πλησιέστερο νοσοκομείο.

Μόλις συνήλθαμε μας συστήθηκε. Την έλεγαν Πωλίνα και εκεί ήταν το «σπίτι» της, τους τελευταίους έξι μήνες. Την ρωτήσαμε αν χρειάζεται κάτι και μας είπε πως δεν χρειάζονταν αντάλλαγμα για την βοήθεια που μας προσέφερε. Μάλιστα μας πρότεινε από εδώ και πέρα εάν εμείς ή κάποιος άλλος συνάδελφός μας αντιμετώπιζε, σε παρόμοιες καταστάσεις, προβλήματα να συστήσουμε» τη γωνιά της για τις «πρώτες βοήθειες». Φεύγοντας σηκώθηκε να μας αποχαιρετήσει ρωτώντας διαρκώς εάν είμαστε εντάξει.

Φτάνοντας στο τέλος του δρόμου γύρισα να την κοιτάξω. Τακτοποιούσε τα πράγματα της που είχαν ανακατευθεί μετά την ξαφνική «παραβίαση» του προσωπικού της ασύλου....

To πεζοδρόμιο γι' αυτή τη γυναίκα ήταν το σπίτι της. Αντί να φύγει, το προστάτεψε. Και αντί να κοιτάξει μόνο το δικό της πρόβλημα, την ένοιαξε να φροντίσει δύο ξένους. Παρά το χάος υπάρχει ακόμα ελπίδα, σκέφτηκα.

Υπάρχει ακόμα ανθρωπιά, μόνο που είναι... άστεγη.


* Δημοσιεύθηκε σήμερα στο www.tovima.gr

Δευτέρα 6 Φεβρουαρίου 2012

Χαίρε βάθος αμέτρητον

ή ποτέ δεν είναι αργά...






Ανοιχτή επιστολή της Σεμίνας Διγενή στον Κάρολο Παπούλια

Κάποτε ήμουν πραγματικά ηλίθια. Αθώα, ευκολόπιστη, Κάποτε πίστευα με τη μία τους ανθρώπους, μ έπειθαν τα λόγια. Τώρα θυμώνω εύκολα, γιατί μάλλον ξύπνησα, βγήκα από το λήθαργο, μαζί με όλους, ξαφνικά. Εξοργίζομαι λοιπόν, όταν με κοροϊδεύουν.

Ο Κάρολος Παπούλιας, υπήρξε πολύ φίλος μου. Έχουμε κάνει μαζί από τσιπουρομαχίες και συνεντεύξεις σε βάρκα στη λίμνη Παμβώτιδα, μέχρι καταβάσεις σε γκρεμούς του Μετσόβου. Έχω απολαύσει αποκαλυπτικές εξομολογήσεις πολιτικού περιεχομένου και εντυπωσιακά περιστατικά με αρχηγούς κρατών και πιπεράτα παραλειπόμενα, που εννοείται θα κρατήσω μόνο για τον εαυτό μου. Τότε πίστευα, ότι στη μεγάλη σοσιαλιστική επανάσταση, ο Παπούλιας θα κρατούσε αυτοδικαίως το λάβαρο..

Τόσα χρόνια μετά, αγαπητέ Κάρολε, αισθάνομαι απελπιστικά προδομένη από σας, γιατί ΤΙΠΟΤΕ απ όσα σχεδιάζατε εκεί στην ψαροταβέρνα της Αναβύσσου, ΔΕΝ πραγματοποιήσατε.

Τι να κάνω την πολυδιαφημισμένη αντιστασιακή θητεία σας στον ΕΛΑΣ, κ. Πρόεδρε, όταν επιμένετε να είστε ακόμη Πρόεδρος...

Ξεγελάσατε όλοι σας, τόσα χρόνια τους Έλληνες, με χάντρες σαν να ήταν ιθαγενείς. Εξασφαλίσατε τη σιωπή και τη συναίνεσή τους με λίγα ψίχουλα, από τον κρατικό κορβανά, ως μισθό σε διορισμένους στο δημόσιο, με ελάχιστα χρήματα ως επιχορήγηση σε επιχειρήσεις που ιδρύθηκαν απλά και μόνο για την επιχορήγηση (για την οποία πάρθηκαν και οι απαραίτητες μίζες), με επιδόματα και παροχές που προέρχονταν από τα δάνεια που καλούνται να πληρώσουν τώρα κ.α. Υπήρχε περίπτωση διαφορετικά, να μην πάρουν με τις πέτρες, βουλευτή - υπουργό, που ενώ δεν είχε δεύτερο παντελόνι να φορέσει, πριν ο ελληνικός λαός του κάνει την τιμή να τον εκλέξει, αρκούσαν λίγα χρόνια πολιτικής σταδιοδρομίας, για έπαυλη δίπλα στην Ακρόπολη; Ή μήπως θα γλίτωνε ο ανεπάγγελτος, πρώην ζιγκολό, όταν θα μετατρεπόταν σε έναν από τους πλουσιότερους πολιτικούς στην Ευρώπη; Θα γινόταν ποτέ, κάποιος υπουργός, σε υπουργείο, του οποίου οι αποφάσεις θα εξυπηρετούσαν τα συμφέροντα των πεθερικών του (!) ή θα χρηματοδοτούσε γενναιόδωρα τις δραστηριότητες της μητέρας του και δε θα άνοιγε ρουθούνι; Ή θα επιτρεπόταν να γεμίζουν οι καταθετικοί λογαριασμοί των επιχειρηματιών – αφεντικών σας, μόνο και μόνο για τη ''φροντίδα'' της επανεκλογής σας;

Σε όλα τα παραπάνω και σε ακόμα περισσότερα, αν δεν ήσασταν συμμέτοχος, ήσασταν απλός παρατηρητής. Και τα δύο, εκ του αποτελέσματος, κρίνονται ως πράξεις προδοσίας. Έτσι το βλέπω πιά, Κάρολε...

Είχατε αμέτρητες ευκαιρίες, να ελαφρύνετε εαυτόν, από τις αμαρτίες του παρελθόντος (από το ''δάνειο'' του ''κωλόσπιτου'' της Εκάλης, μέχρι τη σημερινό ''τουμπεκί'' στο ξεπούλημά μας και τη νέα Κατοχή). Θα μπορούσατε να γίνετε Κάρολε, πραγματικό σύμβολο αντίστασης στα σχέδια εξόντωσης του Ελληνικού λαού, αν απλά δεν υπογράφατε τους νόμους και τα διατάγματα που σας έφερνε η ''κυβέρνηση''. Αν είσασταν μ' εμάς κι όχι μ' αυτούς. Αν υποβάλλατε την παραίτησή σας, εξηγώντας με διάγγελμα τους λόγους. (Εσείς οι λακωνικοί Δωριείς, γνωρίζετε τον τρόπο να είστε σαφείς...)

Τότε, μάλιστα, θα αξίζατε με χίλια, ένα νέο γύρο με τσίπουρα..

ΥΓ 1 Μαθαίνω, δεν περνάς καλά τελευταία, χτύπησαν το σπίτι σου (επανέρχομαι στον ενικό, αυτά δεν λέγονται σε πληθυντικό) στην Ασκληπιού, πάνω από 30 αναρχικοί. Τις προάλλες σε γιουχάρισαν άγρια στην παρέλαση και στα Θεοφάνεια.. Σε αποκάλεσαν προδότη. Ο κόσμος έχει θυμώσει πολύ.. Και πεινάει πολύ.. Και η αδικία δεν αντέχεται. Θάρθουν και χειρότερα, αν δεν κάνεις κάτι.

ΥΓ 2 Με θλίβει πραγματικά η εικόνα σου σήμερα... Έχω ακόμη τις φωτογραφίες μας στα Γιάννενα, σ εκείνο το γεύμα, μετά από μια συνέντευξη, που μας είχες καλέσει με το συνεργείο της ΕΡΤ, όταν σε απαθανάτιζε ο φακός, να κυνηγάς την τρίχρονη κόρη μου, για να την πείσεις να φάει. Θυμάμαι ακόμη, εκείνον τον πυροβολισμό, για ένα ...κυκλάμινο.

Πού πήγε το χιούμορ σου, η επαναστατικότητά σου, αυτό το ''μέσα σε όλα'' που είχες, η εκπληκτική επαφή σου με τον κόσμο, αυτή η ..ψαγμένα κοσμοπολίτικη συμπεριφορά, που σε ξεχώριζε από τους υπόλοιπους ξελιγωμένους Πασοκάνθρωπους, από το κοπάδι με τους βλαχοδήμαρχους, που το έπαιζαν παράγοντες της Αλλαγής; Σου έλεγα τότε, ότι μου θυμίζεις στο προφίλ τον Μάρλον Μπράντο στην ''Ανταρσία'' και γέλαγες...

Ακόμη Κάρολε, μου τον θυμίζεις,
αλλά στον ''Νονό''...

Σεμίνα Διγενή


Αναρτήθηκε στις 6 / 2 / 2012 στο Mediasoup

Πέμπτη 2 Φεβρουαρίου 2012

Ὦ Ελλάς, ἡρώων χώρα...


Σαν σήμερα 
Γεννιέται το 1853 ο Γεώργιος Σουρής. Θα τσιγκλάει έκτοτε τους μεγαλοσχήμονες του τόπου, μέχρι το θάνατό του, στις 26 Αυγούστου 1919. Ή καλύτερα ες αεί, μια και τα σατυρικά του ποιήματα ζουν και μετά το θάνατό του, ερήμην του. Όπως συνέβαινε πάντα με τους ποιητές (τα είπαμε και αλλού). Αν και αυτό, μάλλον, ήταν εν γνώσει του.  
Επί τη επετείω, λοιπόν, και λόγω των ημερών...





Ἀνθολογία τῆς Οἰκονομίας


Ποιὸς εἶδε κράτος λιγοστὸ
σ᾿ ὅλη τὴ γῆ μοναδικό, ἑκατὸ νὰ ἐξοδεύῃ
καὶ πενήντα νὰ μαζεύῃ;

Νὰ τρέφῃ ὅλους τοὺς ἀργούς,
νἄχῃ ἑπτὰ Πρωθυπουργούς,
ταμεῖο δίχως χρήματα
καὶ δόξης τόσα μνήματα;
Νἄχῃ κλητῆρες γιὰ φρουρὰ
καὶ νὰ σὲ κλέβουν φανερά,
κι ἐνῷ αὐτοὶ σὲ κλέβουνε
τὸν κλέφτη νὰ γυρεύουνε;

* * * 
Κλέφτες φτωχοὶ καὶ ἄρχοντες μὲ ἅμαξες καὶ ἄτια,
κλέφτες χωρὶς μία πῆχυ γῆ καὶ κλέφτες μὲ παλάτια,

ὁ ἕνας κλέβει ὄρνιθες καὶ σκάφες γιὰ ψωμὶ
ὁ ἄλλος τὸ ἔθνος σύσσωμο γιὰ πλούτη καὶ τιμή.

* * * 
Ὅλα σ᾿ αὐτὴ τὴ γῆ μασκαρευτῆκαν
ὀνείρατα, ἐλπίδες καὶ σκοποί,
οἱ μοῦρες μας μουτσοῦνες ἐγινῆκαν
δὲν ξέρομε τί λέγεται ντροπή.

* * * 
Ὁ Ἕλληνας δυὸ δίκαια ἀσκεῖ πανελευθέρως,
συνέρχεσθαί τε καὶ οὐρεῖν εἰς ὅποιο θέλει μέρος.

* * * 
Χαρὰ στοὺς χασομέρηδες! χαρὰ στοὺς ἀρλεκίνους!
σκλάβος ξανάσκυψε ὁ ρωμιὸς καὶ δασκαλοκρατιέται.

* * * 
Γι᾿ αὐτὸ τὸ κράτος, ποὺ τιμᾶ τὰ ξέστρωτα γαϊδούρια,
σικτὶρ στὰ χρόνια τὰ παλιά, σικτὶρ καὶ στὰ καινούργια!

* * * 
Καὶ τῶν σοφῶν οἱ λόγοι θαρρῶ πὼς εἶναι ψώρα,
πιστὸς εἰς ὅ,τι λέγει κανένας δὲν ἐφάνη...
αὐτὸς ὁ πλάνος κόσμος καὶ πάντοτε καὶ τώρα,
δὲν κάνει ὅ,τι λέγει, δὲν λέγει ὅ,τι κάνει.

* * * 
Σουλούπι, μπόϊ, μικρομεσαῖο,
ὕφος τοῦ γόη, ψευτομοιραῖο.
Λίγο κατσούφης, λίγο γκρινιάρης,
λίγο μαγκούφης, λίγο μουρντάρης. 

Σπαθὶ ἀντίληψη, μυαλὸ ξεφτέρι,
κάτι μισόμαθε κι ὅλα τὰ ξέρει.
Κι ἀπὸ προσπάππου κι ἀπὸ παπποῦ
συγχρόνως μποῦφος καὶ ἀλεποῦ.

* * * 
Καὶ ψωμοτύρι καὶ γιὰ καφὲ
τὸ «δὲ βαρυέσαι» κι «ὢχ ἀδερφέ».
Ὡσὰν πολίτης, σκυφτὸς ραγιᾶς
σὰν πιάσει πόστο: δερβεναγᾶς.

Θέλει ἀκόμα -κι αὐτὸ εἶναι ὡραῖο-
νὰ παριστάνει τὸν εὐρωπαῖο.
Στὰ δυὸ φορώντας τὰ πόδια πού ῾χει
στό ῾να λουστρίνι, στ᾿ ἄλλο τσαρούχι.

* * * 
Δυστυχία σου Ἑλλάς, μὲ τὰ τέκνα ποὺ γεννᾶς.
Ὦ Ελλάς, ἡρώων χώρα, τί γαϊδάρους βγάζεις τώρα; 


Το διάσημο ποίημα αλιεύτηκε από το Peiratiko Reportaz, όπου το ανέβασε με την αυθεντική του γραφή η Πόπη Χριστοδουλίδου